Een reflectie op vernieuwde regelgeving
CORINA SCHIPAANBOORD – Levenloos geboren kinderen mogen sinds februari 2019 geregistreerd worden in de Basisregistratie Personen (BRP). “Een heel mooie wet”, vinden Carla Dik-Faber en Maarten Verkerk, respectievelijk Tweede en Eerste Kamerlid van de ChristenUnie. Maar het roept ook vragen op. Dik-Faber: “De overheid geeft een tegenstrijdig signaal af. Aan de ene kant mag je een zwangerschap tot 24 weken afbreken, anderzijds wordt hier een kindje dat een aantal weken leefde in de baarmoeder erkend als mens.”
Verkerk weet uit ervaring hoe het is als een kindje onvoldragen ter wereld komt. “Het gebeurde twee keer bij mijn vrouw en dat vond ik heftig. Het roept veel emoties op en het hakt er behoorlijk in. Daarom vind ik het heel mooi dat een kindje dat levenloos geboren wordt het recht heeft om erkend te worden en een naam krijgt.” Dik-Faber is het daar helemaal mee eens. “De erkenning van het kindje dat een plekje had en heeft in het leven van ouders is heel waardevol. Iedereen gaat daar anders mee om, maar het helpt veel mensen bij de verwerking van het verdriet.”
Spanningsveld
In het wetsvoorstel wordt geen leeftijd genoemd voor het kindje. Betekent dit dat er ook na abortus geregistreerd kan worden? “Dat klopt”, zegt Dik-Faber. “Dat is ook al gebeurd. In alle gevallen denk ik dat erkenning van leven iets moois en positiefs is. Ook als de omstandigheden dat misschien niet zijn. Ik ken de situatie waarin mensen overgaan tot het afbreken van een zwangerschap niet. Het lijkt me een heel ingewikkelde en pijnlijke beslissing. Als er dan toch de behoefte is om een kindje te registreren in de BRP, kan dat wellicht helpen.” Verkerk: “Je weet inderdaad nooit de redenen van een abortus. Maar stel dat je een kindje laat aborteren om relatief lichte redenen, dan zeg je eigenlijk dat het kind geen rechten heeft, want het mag niet bestaan. Als je het vervolgens wel registreert, zeg je dat het tóch mag bestaan. Daar ligt een spanningsveld. Ik wil niet vooruitlopen op hoe je daarmee moet omgaan, maar het is goed om te erkennen dat die spanning er is.”
“De erkenning van een kindje is voor ouders heel waardevol”
– Carla Dik-Faber
Tegenstrijdig signaal
De wetgeving van de overheid lijkt hier te wringen, vinden Verkerk en Dik-Faber. Verkerk: “Het is nu wettelijk mogelijk om een zwangerschap tot 24 weken te beëindigen, maar ook dat een kind dat met 12 weken zwangerschap levenloos wordt geboren een naam krijgt.” Dik-Faber: “De overheid geeft een tegenstrijdig signaal af. Het is goed om het maatschappelijk debat hierover te voeren. Sommige mensen vroegen of we niet een leeftijdgrens moesten opnemen in deze wet, zodat geaborteerde kinderen niet geregistreerd kunnen worden. Maar dat willen we om twee redenen niet: De wet is ten bate van ouders met een levenloos geboren kindje en je helpt ze niet met een leeftijdgrens. Ten tweede willen we júist ongeboren leven erkennen. Anderen zeiden dat we moesten afspreken dat een foetus geen mens is. Anders zeg je in de ene wet dat er sprake is van ongeboren leven en in de andere wet wordt een foetus erkend als mensje. Dat is dus het spanningsveld. Het is belangrijk om in het maatschappelijk debat met elkaar na te denken over vragen als: ‘Wanneer ontstaat leven?’ ‘Wanneer ben je mens?’ ‘Welke rechten heb je dan?’ Ik probeer om niet gelijk met antwoorden te komen, maar ik wil het gesprek hierover aangaan.”
Debat
Verkerk vindt het veelzeggend dat zowel de Eerste als de Tweede Kamer unaniem instemden met het wetsvoorstel om levenloos geboren kinderen te kunnen registreren. ”Discussies over het begin en het einde van het leven roepen vaak juist veel debatten op. De overheid zegt hiermee iets over het feit dat het leven van zo’n kindje waarde heeft.” Verkerk ziet het belang in van een maatschappelijk debat over leven en abortus, maar of dat ook op gang komt, weet hij zo net nog niet. “Ik weet niet of daar ruimte voor is. Zodra het over abortus gaat, klinkt het absolute mantra dat de vrouw het recht heeft om daarover te beslissen. Van een echt gesprek komt het dan vaak niet. Welke vraag je ook stelt en welk argument je naar voren haalt.” Dik-Faber ziet dat wat optimistischer in. “De jongere generatie van nu maakte de baas-in-eigen-buikbeweging niet mee. Jongeren lijken er voor open te staan om met nieuwe ogen te kijken naar het ongeboren leven. Dat merk ik om mij heen en ik vind dat mooi om te zien.”
“Alle vragen rond het begin en het einde van het leven zijn teer en lastig”
– Maarten Verkerk
Eerlijk zijn
Volgens Dik-Faber is de manier waarop gesprekken over abortus worden aangegaan heel belangrijk. “Doordat we ons als christenen vooral richten op het ongeboren leven, ben ik bang dat we misschien soms onvoldoende oog hebben voor de situatie waarin vrouwen zich kunnen bevinden. Er gaat veel verdriet achter schuil. In het verleden stonden we soms te veel met een opgeheven vingertje. Dat zorgt voor verwijdering en dat komt het debat niet ten goede”, legt ze uit. “Dat ongeboren leven is nog steeds oneindig waardevol, maar de vraag is hoe we daar woorden aan geven, zodat dat ook wordt gehoord. Zijn we in staat om op een nieuwe manier de dialoog hierover te voeren? Abortus is een groot verdriet in onze samenleving en ik denk dat God het niet zo heeft bedoeld. In de Bijbel staat in Psalm 139 heel mooi beschreven dat God je vanaf het eerste begin in de moederschoot ziet. Maar abortus alleen afkeuren zonder het verhaal van de vrouw te horen, is helaas niet vruchtbaar.”
Verkerk benadrukt eveneens hoe zorgvuldig gesprekken over abortus gevoerd moeten worden. “Alle vragen rond het begin en het einde van het leven zijn teer en lastig. Als je dat erkent, moet je het debat hierover heel behoedzaam voeren. We moeten ervoor waken om met grote oneliners het gesprek hierover dood te slaan.”
Pro Life Vertrouwensarts
Een van de extra services die Pro Life biedt, is de Vertrouwensarts. Voor als u twijfelt of een behandeling wel christelijk verantwoord is. We snappen dat u soms vragen heeft waar u zelf niet uitkomt of waaroveru van gedachten wilt wisselen. Stel uw vragen gerust. Dat kan via de e-mail. Gebruik hiervoor het formulier op prolife.nl/vertrouwensarts.