Tips voor een duurzame relatie

CORINA SCHIPAANBOORD & REDMAR SMIT – “Een liefdesrelatie is zelden perfect, maar toch verlangt vrijwel iedereen ernaar. Het brengt geluk in ons leven”, stelt Jan Hol, directeur bij UMC Amsterdam, politicoloog, pedagoog en bestuurslid van Stichting Marriage Week Nederland. “Verschillen trekken elkaar aan en daar kun je mee leren omgaan.”

Jan weet hoe belangrijk het is om tijd voor en interesse in elkaar te hebben. “Toen onze kinderen klein waren, stond mijn vrouw erop om samen leuke dingen te doen. In de jaarlijkse Marriage Week (7-14 februari) stimuleren wij stellen ook extra aandacht en tijd aan elkaar te geven.”

Verwijdering
Samen leuke dingen doen kan voorkomen dat je van elkaar vervreemd raakt, aldus Jan. “Het gebeurt vaak dat de verwevenheid in een relatie losser wordt. Je geliefde is niet meer degene die hij of zij was bij de eerste ontmoeting. Gedurende je hele leven ontwikkelt zich je persoonlijkheid. Ons leven gaat door seizoenen, waarin partners zich verschillend kunnen ontplooien. Als er niet genoeg aandacht voor elkaar is, kun je uit elkaar groeien. Daarnaast kan er een derde in het spel komen die veel interesse toont, waardoor je verliefd wordt. Ook groot verdriet heeft vaak impact. Als partners dit verschillend verwerken, kan dat leiden tot verwijdering. En interesse tonen is meer dan alleen weten wat je geliefde vandaag deed en morgen gaat doen.”

Onaangename verrassingen
In de eerste tien jaar van een relatie is, statistisch gesproken, de kans op een breuk het grootst, geeft Jan aan. “Op den duur zijn de verwevenheid en de gezamenlijke herinneringen zo groot, dat je die wilt koesteren. Ook al voldoet de ander niet altijd aan de verwachtingen. Wij zijn bijna veertig jaar getrouwd en nog steeds staan we soms voor rare verrassingen. Het is mooi om uit te spreken dat je verschillen ziet, maar ook dat je samen veel ontvangt en elkaar daarom blijft waarderen en liefhebben. Dan heeft je relatie een uitstekende kwaliteit.”

Niet perfect
Zo gaat dat niet bij iedereen. Jan: “Problemen in een relatie zijn helaas heel normaal. Dat kan allerlei oorzaken hebben. Sommige volwassenen ontdekken dat ze als kind veiligheid en geborgenheid hebben gemist. Ze hebben nooit geleerd hoe zij zich aan een ander kunnen hechten of om van zichzelf te houden. Dat kan veel problemen geven. Herstel is mogelijk, maar vergt vaak professionele begeleiding. We willen vaak wel dat een relatie perfect is, maar een partner kan nooit aan alle verwachtingen voldoen. Het is goed om dat te beseff en als je verliefd wordt. Adam en Eva werden tegenover elkaar geplaatst. De een vult de ander aan. Het is mooi als je zo in liefde met verschillen kunt omgaan.”

Als je er samen niet uitkomt, is het volgens Jan aan te raden dit met goede vrienden te bespreken. “Er zijn ook allerlei gespreksgroepen waaraan je kunt meedoen. Volg een Marriage Course of zoek een relatietherapeut. Die drempel is soms hoog, maar vaak zijn dat mensen die coach werden, omdat ze weten hoe heftig het is om met huwelijksproblemen te dealen.”

Voordelen
Duurzame relaties hebben grote voordelen. Jan: “Stellen zijn doorgaans gelukkiger over een langere periode. Ze zijn gezonder en leven meestal langer. Daarnaast is het herstelvermogen bij ziekten groter. Ook economisch zijn er voordelen: op de langere termijn is er een grotere opbouw van de koopkracht en de inzetbaarheid op de arbeidsmarkt is beter. Maar misschien nog wel het belangrijkste: uit sterke huwelijken worden meer kinderen geboren. Dat houdt onze bevolking jong en vernieuwt ons land. Het klinkt misschien raar, maar in zekere zin is de baarmoeder de kraamkamer van de toekomst van onze samenleving.”

Jan-Willem (29) en Mireille Mouthaan (30) gingen via hun kerk mee met een Marriage Weekend. “Die dagen waren leuk en heel ontspannen. Onze relatie heeft echt een boost gekregen.”

“Achter het concept van het weekend zit een idee”, legt Mireille uit. “Als je samen een avondje op de bank zit, praat je al snel over dezelfde dingen. In zo’n weekend heb je echt de tijd om de diepte in te gaan.” “Het waren dagen waarin we niets hoefden te doen”, vertelt Jan-Willem. “Echt voor alles werd gezorgd.”

Tijdens het weekend volgde het stel workshops over diverse thema’s: je levensverhaal, communicatie, conflicten, intimiteit en geloof in je relatie. Jan- Willem: “Ik leerde dingen over mezelf die ik nog niet wist en dat was soms confronterend.” ”Veel dingen wist ik ergens al, maar het gaat om bewustwording”, vult Mireille aan. “We herkennen nu waar iets vandaan komt.”

Na het weekend kreeg het echtpaar een opdracht mee: maak een plan van aanpak. “Bij elk thema moeten we doelen formuleren en daarmee aan de slag gaan”, zegt Jan-Willem. “Ik wil bijvoorbeeld meer tijd nemen om naar Jan-Willem te luisteren”, verklapt Mireille haar doel. “En samen willen we voortaan de dag ’s avonds doornemen en eindigen met gebed en Bijbellezen.”

Henk (58) en Femmy Kuiper (57) volgden twee keer een Marriage Course. Beide cursussen waren van verschillende organisaties, maar de onderwerpen vergelijkbaar. “Het leverde ons veel winst op.”

“Femmy stelde al een aantal keer voor een huwelijkscursus te volgen”, vertelt Henk. “Ik vond dat niet nodig. Het ging toch goed? Na lang aandringen, stemde ik ermee in.” “Henk vertelde dingen waar hij nooit open over is geweest. De tijd nemen voor een bepaald onderwerp droeg daaraan bij. Geen stokpaardjes of stoppen als het te moeilijk wordt. Er was ook veel herkenning. Iedereen loopt blijkbaar tegen dezelfde punten aan.”

Henk leerde dat bewustwording belangrijk is. “Mannen en vrouwen communiceren anders en beleven dingen op een andere manier. Dat weten we wel, maar het is goed je daarvan bewust te worden. Dat kan veel spanning in een relatie wegnemen. Ook leerde ik dat je écht tijd voor elkaar moet nemen. Mijn credo is sindsdien: hoe vanzelfsprekender het lijkt, des te minder vanzelfsprekend het is.” Femmy: “Ik besef me hoe kwetsbaar een relatie is. Er zijn ups en downs, gevoeligheden en karaktertrekken waarmee je moet leren omgaan. Zo nu en dan een apk is geen overbodige luxe. Zoek diepgang als (bijna) alles nog leuk is. Zo voorkom je dat je door het ijs zakt wanneer de sleur erin komt, of wanneer er een levensveranderende gebeurtenis plaatsvindt.”

Kees (34) en Lieselotte de Jong (38) werden uitgenodigd om in een weekend het programma van Houd me vast te volgen. “Het werd een reis waarvan we niet wisten waar die naartoe zou gaan en wat we zouden tegenkomen. Dat was spannend, maar het werd de meest bijzondere reis van ons leven.”

Het stel had een pittige tijd achter de rug. “Er gebeurde veel in ons leven dat ons persoonlijk, maar ook als stel beïnvloedde”, vertelt Kees. “Langzaam en ongemerkt raakten we de verbinding met elkaar kwijt. We konden elkaar niet meer geven wat we nodig hadden. Het gevolg was een buitenechtelijke relatie.” “Na een zware tijd van strijden, kozen we ervoor om samen verder gaan”, vult Lieselotte aan. “Een weekend lang gingen we in het bijzijn van een EFT-relatietherapeut aan de slag met verschillende thema’s die kenmerkend zijn voor iedere relatie. Een spannende reis die ons op plekken bracht waar we nog niet eerder waren geweest. Onze therapeut speelde daarin een belangrijke rol. Zij zorgde ervoor dat de reis veilig voelde: door de juiste vragen te stellen en ons stil te zetten als dat nodig was. We stapten uit bij mooie, maar ook pijnlijke plekken die ons huwelijk hadden gekleurd. De verbondenheid was tijdens deze reis zo intens.” Kees en Lieselotte gunnen deze reis aan ieder echtpaar. “De formule”, lacht Kees, “is een goede therapeut, een veilige omgeving waar alles er mag zijn, een weekend weg waarin alles op elkaar afgestemd is en lieve mensen die voor je klaarstaan.”